Het ene deel van die wereld berekent marktaandelen,
onderhandelt met distributeurs en ontwerpt audio apparatuur met een ontwerpafdeling.
De ontwerpers zijn "flexibel inzetbaar" en worden naar behoefte
her en der vandaan getrokken. De ene dag ontwerpen ze nog lichtdimmers,
de volgende dag een high-end (lees: duur) audio apparaat. Er wordt druk gemeten om
de door marketing gestelde meetspecificatie te realiseren.
Het andere deel in de audio wereld heeft nog nooit van het woord distributeur gehoord.
Vaak is zelfs elk zakelijk verband afwezig. Een aantal liefhebbers - vaak niet gestoord
door diepgaande elektronica kennis - loopt de hele dag met Vishay weerstanden en Black Gate
elco's rond die op schijnbaar willekeurige plaatsen liefhebbend in buizenapparatuur wordt
gestoken. Meetapparatuur is een vies woord. Alleen het gehoor mag gebruikt worden om
elke modificatie met veel Ooooh en Aaaah te evalueren.
De waarheid ligt niet eens in het midden. Voor het ontwikkelen van audiofiele high-end
audio is behalve een diepgaande, fundamentele kennis van elektronica tevens het besef
nodig dat de wetenschap nog maar weinig begrijpt van het menselijk gehoor. Er zijn nog
veel wetenschappers en high-end audio bedrijven die niet geloven
dat tijddomein vervorming (jitter en andere faseruis) een dominante invloed heeft
op de mate waarin een high-end component erin slaagt de werkelijkheid te benaderen.
De Array S-10 is het nieuwste eindversterker ontwerp van Array, een architectuurbreuk met alle voorgangers. Ongeveer 80% van alle
elektronische schakelingen is geheel nieuw in vergelijk met de voorgangers.
De vervorming van de Array S-10 is zo laag dat wij geen meetapparatuur meer hebben om deze te meten.
De totale vervorming inclusief memory distortion, IMD, harmonische
vervorming alsmede faseruis is beneden -120 dB, oftewel lager dan 0,0001%.
Wat vooral belangrijk is is dat de memory distortion en middenfrequent faseruis, waarvoor
het menselijk oor zo gevoelig is gebleken (en waarom buizenversterkers zo
polulair zijn, omdat ze daar goed in zijn), bij de S-10 ongeveer 40 dB
(een faktor 100) lager is dan bij de S-1. De S-10 klinkt daardoor
buizenachtig "echt" en extreem dynamisch.
De S-10 heeft bovendien differentiele symmetrische ingangen, dus XLR zowel
als cinch. De beveiligingsprocessor heeft een 50% hogere kloksnelheid en
bewaakt nu ook de warmteontwikkeling in de spreekspoelen van de
luidsprekers en is nauwkeuriger in de beveiliging van de versterker bij
hoge frequenties.
Van de Array stereo eindversterkers zijn er vele recenties inclusief drie van de laatste generatie S-10:
HighFidelity (PL) | ... Marek Dyba |
HiFi.nl (NL) | ... Max Delissen |
HVT (NL) | ... Marnix Bosman |
HVT (NL) | ... Bert Oling |
MusicHomeStudio (NL) | ... Ruud Jonker |
Positive Feedback (USA) | ... Francisco Duran, Ed Morawski, Danny Kaey |
De S-10 is natuurlijk in eerste instantie geschikt als eindversterker in een
high-end stereo installatie. Er zijn echter nog vele andere toepassingen. Zo kan men
2 S-10's gebruiken voor horizontale of verticale bi-amping. Bij
verticale bi-amping wordt 1 S-10 per kanaal gebruikt voor de hoge en lage tonen. Sommige
gebruikers gaan zo ver om het luidspreker filter te vervangen door een actief filter tussen
de voorversterker en de 2 kanalen van de S-10. Bij horizontale bi-amping wordt 1 S-10 ingezet
voor het laag van het linker en rechter kanaal en 1 S-10 voor het hoog van het linker en rechter
kanaal.
Tevens zijn 3 S-10's uiterst geschikt voor een
high-end multichannel setup. Daarbij kan een S-10 gebruikt
worden voor het linksvoor en linksachter kanaal, een andere S-10 voor rechts en een derde S-10
voor het center kanaal en een passieve subwoofer. Dit soort systemen leveren op
bijvoorbeeld SACD of DVD-Audio een adembenemende surround ervaring.
De eindtrappen (stroomversterkers) van de ARRAY S-10 zijn uitgerust
met twee en dertig 120 MHz eindtransistoren per kanaal! De eindtrappen bestaan
uit acht cascodes parallel per kanaal
(van vier transistoren per cascode: een push-cascode transistor, push drive transistor,
pull drive transistor, pull-cascode transistor). De ingangstrappen
(spanningsversterkers) zijn
differentieel en staan gebiased in klasse-A. Het volledige signaalpad is opgebouwd in een
RFI architectuur die minimale hoogfrequente faseruis garandeert. Het signaalpad bevat tevens
unieke schakelingen die een extreem lage tijddomein vervorming (laagfrequente faseruis)
garanderen, vergelijkbaar met de performance van goede buizenontwerpen.
De voedingen van de eindtrap en driver stages zijn gescheiden tot en met de windingen op
de trafo.
4 WBT 745 connectoren
verzorgen de aansluiting naar de luidsprekers. De ingangs connectoren zijn
verguld en geisoleerd met nylon.
Het chassis van de versterker (dicht bij het signaalpad) bestaat uit
niet-magnetisch roestvrij staal, evenals de kap. Het front van de versterker is van
24 millimeter aluminium. Het signaalpad is DC gekoppeld en gebruikt uitsluitend
discrete transistoren.